Aids Nasıl Bulaşır

Aids ‘in bulaşması konusunda en çok merak edilen konular şunlardır;

aids öpüşmeyle bulaşır mı?
aids nasıl bulaşır?
aids nasıl bulaşmaz?
aids cinsel yolla nasıl bulaşır?
aids eşcinsel hastalığı mı?
aids tükürükle bulaşır mı?
aids dokunma ile bulaşır mı?
prezervatif / kondom aids den korur mu?

HIV virüsü, kan yoluyla, HIV / AIDS ’li kişiden alınan kan, kan ürünleri, doku veya organ nakliyle, korunmasız cinsel ilişki ile Hamileliğinde HIV taşıdığının farkında olmayan anneden, çocuğuna bulaşır. En fazla bulaşma yolu da anne sütüdür.

HIV pazitif bir partnerle korunmasız cinsel ilişki kuran kişinin farklı bir cinsel hastalığı varsa ( Bel soğukluğu, frengi, hepatit gibi ) doku hasarı nedeniyle aids bulaşma riski çok daha fazla olur. HIV virüsü taşıyan kişinin yaşı, hastalığın evresi, ilişkinin şekli ile ( oral seks, anal seks, vajinal seks ) risk değişir. Kadınlarda adet zamanında aids bulaşma riski daha yüksektir. Çok sayıda farklı partner ile korunmasız cinsel ilişki HIV virüsü bulaşma olasılığı arttırıyor.

Aids kimden kime daha kolay bulaşır

erkekten kadına mı, kadından erkeğe mi?

Korunmasız tek bir bir cinsel ilişkide aids bulaşma riski tam olarak bilinmemektedir ancak erkekten kadına geçiş olasılığı, kadından erkeğe geçiş olasılığından daha fazladır. Enfekte olan bir erkeğin spermlerinde bulunan lenfositlerin de enfekte olduğundan spermler HIV virüsünü taşıyabilmektedir. Vajenin içine giren HIV virüsünün çoğalmayı başlatabilmesi için kan dolaşımına girmesi gerekmektedir. Vajenin çeperindeki ufak yarıkların virüsün kan dolaşımına girmesindeki esas yol olduğu tahmin edilmektedir. Bu çalışmalar göstermektedir ki; kadınlar tek bir cinsel temas sonrası infekte olmaya erkeklerden daha yatkındırlar.

Vajinanın iç doku yüzeyi, peniz yüzeyinden daha fazla olması nedeniyle vajenin penise göre çok daha fazla enfeksiyona maruz kalmaktadır.

Afrikada yürütülen bazı araştırmalar, erkeklerde HIV enfeksiyonu ile genital ülser varlığı arasında bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Araştırmacılar, erkeklerdeki genital ülserlerin tıpkı vajen çeperlerindeki yarıklar gibi virüsün kan dolaşımına girmesini sağladıklarını ileri sürmektedirler. Ancak, HIV’in geçişi için mutlaka genital ülser bulunması gerekmemektedir.

HIV virüsünün bulaşmasını etkileyen diğer faktörler;

Heteroseksüel temas yolu

Menstrüasyonun olması

Başka mikroorganizmalarla kişinin infekte olması

Derinin durumu

Deri bütünlüğünü bozan kimyasal maddeler

Aids olan bir kişi hastalığı ne zaman bulaştırmaya başlar?

İlk bulaşmanın ardından belli aralıklarla spermin incelendiği küçük bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırmada hiv virüsü ile enfekte olmuş 3 kişi kullanılmıştır. İlk klinik belirtiler ortaya çıktıktan sonra 4 hafta süresince, zidovudin kullanımından bağımsız olarak, birden fazla laboratuvar tekniği ile inceleme sonucu HIV saptanmıştır. Yeni infekte olmuş bir kişinin HIV ’i başka bir kişiye sperm yolu ile ne zaman bulaştırabileceği bilinmemekle birlikte, HIV infekte her erkek her an HIV ’i bulaştırabilir diye kabul edilmektedir.

Primer infeksiyon sırasında HIV ’in vücutta yaygın olarak bulunması ve infeksiyonu takip eden haftalar içinde menide HIV ’in varlığı, büyük olasılıkla kişilerin HIV infeksiyonunun başından itibaren infeksiyöz olduklarını göstermektedir.

Spermlerinde hiv virüsü bulunana erkeklerden hamile kalmak isteyen HIV negatif kadınlar için ciddi riskler bulunmaktadır. İnfekte menideki virüsün inaktive edilmesi, kadının yapay olarak döllenmesi ve bu yolla hem annenin hem bebeğin infeksiyondan korunmasının mümkün olduğu çok az sayıda araştırma ile gösterilmiştir. Hekimler, bu yolla ancak birkaç gebelik sağlayabilmişlerdir. Sonuç olarak bu bir araştırma yöntemidir ve uygulanabilirliği çok çok düşüktür.

Aids olan biriyle tek bir cinsel ilişki Aids’in bulaşmasına neden olur mu?

HIV ile enfekte olan bir partnerle girilen tek bir vajinal ilişkide HIV infeksiyonu kapma riski tam olarak bilinmemektedir. Avrupa’da yapılan geniş çaplı bir araştırmanın sonucuna göre bazı tahminler yapılabilmektedir. Bu araştırma kapsamında 304 HIV negatif kişi ve partnerleri değerlendirildi. Bu kişilerin tek risk faktörleri HIV infekte partnerleri ile cinsel temasa girmeleriydi. Bu kişilerin 196 ’sı kadın ve 108 ’i erkekti. Bu çiftler ortalama 20 ay boyunca izlendiler ve HIV infeksiyon varlığı açısından test edildiler.

Araştırma sürerken bu çiftlerden %40’ı cinsel temaslarına son verdikleri için araştırmadan çıkartıldılar. 256 çift çalışma süresince en az üç ay süre ile cinsel aktivitelerine devam ettiler. Araştırma boyunca çiftler toplam 15.000 kez cinsel ilişki kurdular ve incelendiler.

Çiftlerin %48’i düzenli olarak prezervatif kullanırken, diğerleri ya düzensiz kullandılar ya da hiç kullanmadılar. Düzenli olarak prezervatif kullanan çiftlerden hiç birinin eşine HIV infeksiyonu bulaşmadı. Düzensiz olarak prezervatif kullananlar incelendiğinde, HIV infeksiyonu bulaşma oranı yaklaşık olarak her 1.000 ilişkide 1 olarak saptandı.

Aidsli partner asemptomatik dönemde ise risk 1.000’de 0.7, AIDS basamağında ise bulaşma riski 4 kayına çıkarmaktadır. Bu araştırmaya göre erkekten kadına bulaşma oranı ile kadından erkeğe bulaşma oranı arasındaki fark ölçülememiştir. Ancak, diğer araştırmalar göstermektedir ki; her cinsel temasta erkeğin kadını infekte etme riski, kadının erkeği infekte etme riskine göre iki kat daha fazladır.

Bu araştırma sonucuna göre; genital ülserler AIDS bulaşma riskini arttırmaktadır, genital ülserler, genital ülseri olmayanlara göre HIV infeksiyon riskini 5 kat artırmaktadır. Genital ülserlilerin oluşturduğu bu grupta 24 ay sonunda toplam bulaşma oranı çok yüksek bir oran olan %40 olarak tespit edilmiştir.

Prezervatif kullanmadan yapılan anal ilişki, prezervatif kullanılarak yapılan anal ilişkilere oranla daha fazla risk taşımaktadır. Prezervatif kullanmadan anal temasa giren çiftlerin 24 ay sonunda bulaşma oranı yaklaşık %28 olarak bulunmuştur.

Bu araştırmaya göre; boşalmadan önce geri çekmenin aids bulaşma riskini önemli oranda azalttığını göstermiştir. Tüm cinsel ilişki türlerinde %50 oranında geri çekme metodunu uygulayan çiftlerde, bu metodu uygulamayan çiftlere göre riskleri 5 kat daha az olarak bulunmuştur.

Ayrıca, 39 çift vajinal cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmışlar ancak oral ilişkiye de girmişlerdir. Bu grupta hiç aids bulaşması olmamıştır. Bununla bu araştırmaya dayanarak, korunmasız yapılan oral ilişkinin HIV infeksiyon riski taşımadığı söylenemez. Çünkü araştırmaya dahil olan çift sayısı, böyle bir sonuca varmak için yeterli değildir.

Bu araştırmanın, uzun bir süre boyunca aynı partnerle cinsel ilişkide bulunan kişiler üzerinde yapıldığını hatırlatmamız gerekir. Birden fazla değişik partnerle korunmasız cinsel ilişkiye giren kişilerin, değişik bulaşma riskleri altında oldukları çok açıktır. Sonuç olarak, tek eşliliğin ve prezervatif kullanımının cinsel temas sırasında virüsün bulaşmasını önlediği çeşitli kanıtlarla desteklenmektedir.

Aids Hangi Yollardan Bulaşmaz;

HIV virüsü vücudun dışında yaşayamayacağından aslında bulaşması zordur.

Tükürükle aids bulaşmaz
Terleme ile aids bulaşmaz
Deriye dokunma ile aids bulaşmaz
Başkasının havlusu ile aids bulaşmaz
El sıkışma ile aids bulaşmaz
Kucaklama ile aids bulaşmaz
Yanaktan öpüşme ile aids bulaşmaz
Yiyecek içecekten aids bulaşmaz
Ortak tabak çanak kullanımı ile aids bulaşmaz
Havuz ve tuvalet kullanımı ile aids bulaşmaz
Aynı evi paylaşmakla aids bulaşmaz
Başkasının giysisini giyme ile aids bulaşmaz