HPV DNA Testi
HPV virüsü %99 cinsel yolla bulaşan ve HPV enfeksiyonuna yol açan oldukça bulaşıcı ve yaygın bir virüstür. HPV erkeğe ve kadına her yaşta bulaşabilir. HPV virüsüne bütün dünyada olduğu gibi artık ülkemizde de yaygın olarak rastlanmaktadır. HPV bulaşma olasılığı Sosyo-kültürel ve ekonomik düzeylerden bağımsızdır ve her kadın risk altındadır.
HPV ‘nin 100 den fazla tipi tanımlanmıştır, Bunlardan 40’ı anüs ve genital ( anogenital ) organları etkiler. 15-20 tanesi ise yüksek riskli kanser yapıcı ( onkojenik ) tiplerdir. Bu hpv tipleri kadın genital bölgesinde kansere kadar gidebilen değişiklikler yanında hem kadın hem erkekte kondilom ve siğil gibi oluşumlara da neden olabilir.
HPV enfeksiyonu belirtisizdir ancak cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en yaygınıdır. HPV ‘nin bazı tiplerinin yol açtığı enfeksiyon sonucu oluşan rahim ağzı kanseri, kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser türüdür.
HPV ’nin her tipi rahim ağzı kanserine yol açmaz. Bazı tipleri ise habis değişikliklere yol açması bakımından daha yüksek risklidir. Bu yüzden sadece HPV’nin varlığı değil, ama hangi HPV tiplerinin taşındığının bilinmesi kansere doğru evrilen ilerlemenin erken tespiti ve önlenmezi açısından önemlidir. Rahim ağzı kanserlerinin %90’ından fazlasında HPV’nin yüksek riskli bu tiplerine rastlanmaktadır.
HPV Tanılama Testleri
HPV testi ne zaman yapılır?
Pap smear’da şüpheli bulgular veya normal dışı hücrelerin bulunması durumunda hekiminiz HPV araştırması isteyebilir. HPV ‘de pek çok tipi bulunmaktadır. Bunların bir kısmı sadece genital siğillere neden olurken, bir kısmı ise rahim ağzı kanseri ile yakından ilişkilidir. HPV PCR Genital siğil testi
HPV testi öncesi dikkat edilecek hususlar
HPV numunesi verirken adetli olmamanız gerekmektedir. İşlem öncesi 72 saat içerisinde vajinal duş, krem veya ilaç kullanmamalısınız. Test yapılmadan önceki 24 saat içerisinde cinsel ilişki yaşamamanız gerekmektedir. İşlem sırasında daha rahat olabilmek için mesaneniz boş olmalıdır.
Kadında HPV testi nasıl yapılır?
Bu işlem jinekolojik muayene ve pap smear’dan farklı değildir. Vajen duvarları ve serviks yüzeyine bir fırça sürülerek alınan örnek özel numune saklama koşullarında laboratuara gönderilir.
HPV DNA testi için numune alım işlemi tamamen ağrısız olup anestezi gerektirmez. HPV PCR DNA testi / Genital siğil testi için numune alınması 1-2 dakika sürer. İşlem sonrası rahatlıkla günlük yaşantınıza dönebilirsiniz.
Eğer HPV DNA Test sonucunda enfeksiyon saptanırsa öncelikle HPV virüsün tiplendirmesi yapılmalıdır. Sonuçlar serviks kanseri açısından yüksek risk taşıyan HPV enfeksiyonunu gösteriyorsa ileri düzey tanılama yöntemleri uygulanmalı ve gecikmeden tedavi süreci başlatılmalıdır.
Kadın hastalarımızdan numune alım işlemi, aynı bina ve aynı katta bulunan anlaşmalı jinekolog doktorumuz tarafından yapılmaktadır.
Erkekte HPV testi nasıl yapılır?
Erkeklerde penisten alınan sürüntü materyalinden HPV PCR DNA testi /genital siğil testi çalışılabilir. Testis gibi başka bir yerde lezyon varsa oradan da sürüntü veya parça alınarak tahlil yapılabilir
Erkek hastalarımızdan uzman doktorumuz numune alımını gerçekleştirmektedir.
Viral Proteinlerin Saptanması
Doku kesitleri veya sürüntü örneklerinde bütün tipler arasında çapraz reaksiyon veren cinse özgü antiserum kullanılarak herhangi bir immunolojik yöntem ile Papillomavirus kapsid antijenleri saptanabilir. Bu testler sadece produktif infeksiyonu saptamada kullanılır, viral partikülllerin EM ile incelemesinden daha hassas olmasına rağmen yine de yeterince sensitiv değildir.
Antiserum bütün HPV tipleri ile çapraz reaksiyon verdiği için, pozitif reaksiyon HPV tipini göstermez. Ayrıca negatif sonuç da HPV infeksiyonunu ekarte ettirmez, çünkü kapsid antijeni, histolojik olarak verruka tanısı almış örneklerde her zaman aynı şekilde eksprese olmaz fakat HPV cevabı oluşur. HPV tip spesifik IgG antikor pozitifliği yıllarca persiste edebilir. Bu yüzden serolojik testler akut ve geçirilmiş infeksiyonları ayırt etmek için uygun değildir.
Viral Nükleik Asit Saptanması
Geçirilmiş veya geçirilmekte olan HPV infeksiyonunun ayırıcı tanısında güvenilir bir serolojik test olmaması ve virus izolasyonunun yapılamaması nedeni ile kesin tanı HPV DNA’sının örnekte gösterilmesine dayanmaktadır.
HPV infeksiyonun tanısında kullanılan moleküler tanı testleri 4 grupta incelenebilir.
1) Hibridizasyon testleri:
ISH , southern blot hibridizasyon ( SBH ), dot blot hibridizasyon ( DBH ) ve filter in situ hibridizasyon ( FISH )
2) Hybrid Capture testi ( HC, Hibrid yakalama testi ):
Sinyal amplifikasyon kullanılarak yapılan direkt DNA testi
3) Polimeraz zincir reaksiyonu ( Polymerase chain reaction; PCR ):
DNA amplifikasyon test
4) Microchip array testi:
Son birkaç yılda HPV DNA /genital siğil testi nde kullanılan yöntemlerle ilgili yapılan çalışmalarda belirgin ilerleme kaydedilmiştir. Bunun sonucunda de çip teknolojisi (chip array) adı verilen yeni bir tanısal alan ortaya çıkmıştır. Zamanla bu teknoloji sık gözlenen genetik hastalıklar ile HPV gibi sık enfeksiyon ajanlarının saptanmasında dünyada yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Bu yöntemin HPV testi olarak kullanılmaya başlaması ile birlikte in vitro diagnostik (IVD) onayı olan kitler geliştirilmiştir. Günümüzde; özelikle Avrupa’da bir çok laboratuarda Genomica firması tarafından geliştirilmiş HPV kitleri kullanılmaktadır.
Genomica tarafından geliştirilen sistemin diğer yöntemlere göre çok önemli avantajları bulunur:
HPV Testinin Kullanımı
HPV PCR Genital Siğil testinin başlıca üç kullanım alanı vardır.
Servikal prekanseröz lezyonları tespit etmede HPV DNA testinin Duyarlığı , (% 85–100 ) Pap smearden daha yüksektir. Fakat özgüllüğü % 65-95 olup daha azdır. Pap smear testinin yüksek grade lezyonların tespiti için sensitivitesi % 55-70 arasında olmasına rağmen spesifitesi % 92’ın üstündedir.
Servikal prekanseröz lezyonların tanısı için sitolojik tarama ve HPV DNA analizini kombine eden yeni şemalar geliştirilmiştir. Ayrıca HPV testi ile tedavi edici ve profilaktik immunizasyon için seçilecek hastaları tanımak mümkündür. Persistan HPV infeksiyonu olan kadınların en az % 50’sinde HSIL gelişir. HPV testinin 30 yaş üstü kadınlara yapılması ile risk altındakiler erken tanınır. HPV testinin 20 yaş altındaki kadınlarda yapılmasının klinik önemi pek yoktur.
HPV testinin rahimağzı kanser taramasında kullanımı önemlidir çünkü; normal Pap smear ve negatif HPV DNA testinin negatif prediktif değeri % 95-100’dür. Bu kadınlarda tarama aralığı üç yıla artırılabilir.
ASCUS olan vakalara uygulanacak üç seçenek vardır; 4-6 ay sonra Pap smear testi tekrarı, hemen kolposkopi veya HPV DNA testi yapılabilir. . ASCUS raporu olan vakaların % 82 si’i normal servikal sitolojiye sahiptir. ASCUS tanısı alan kadınların % 5-18’sinde HSIL mevcuttur. Bu gruba HPV testinin yapılması ile sadeceHPV pozitif bulunanlara kolposkopi yapılır.
ASCUS grubunda HPV test sonucunun pozitifliği HSIL varlığı ile son derece korelasyonlu olup duyarlık % 94’tir. ASCUS pozitif iken HPV negatif ise 6-11 ay sonra test tekrarlanır, pozitif sonuç alınırsa kolposkopi ve gerekirse tedavi edilir.
Servikal sitoloji normal ama HPV DNA pozitif ise, 6-12 ay sonra her iki test de tekrarlanır. Tekrar yapılan test sonucu persistan HR HPV infeksiyonu pozitif ise yada sitolojik test pozitif ise kolposkopi yapılmalıdır Prekanseröz hastalık için tedavi edilen hastaların takibinde de HPV testi kullanılabilir. Rezidüel ya da tekrarlayan prekanseröz lezyonların gelişme sıklığı % 5-10 arasında değişir. Tedavi edilen hastaların takibinde 6-14 ay sonra sitoloji yanısıra HPV DNA testinin yapılması önerilir.
