Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
Temel Bilgiler
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) olarak da adlandırılan cinsel yolla bulaşan hastalıklar CYBH (STD), cinsel temas yoluyla kişiden kişiye bulaşan enfeksiyonlardır. HIV bir STD’ dir. Vajinal, anal ve oral seks gibi cinsel temas yoluyla yayılmış 25’den fazla cinsel yolla bulaşan hastalık vardır . Dünya Sağlık Örgütü (WHO ), küresel olarak bir milyondan fazla kişinin her gün bir CYBH hastası olduğunu tahmin etmektedir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar olan çoğu kişide semptom yoktur ve bu nedenle enfeksiyonu cinsel eşlerine (partnerlerine) bulaştırma kabiliyetlerinden habersizdirler.
Tedavi edilmediği takdirde, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, serviks (rahim ağzı) kanseri , karaciğer hastalığı, pelvis inflamatuar hastalık (PID), infertilite (kısırlık ve gebelik sorunları gibi ciddi sağlık problemlerine neden olmaktadır . Bazı CYBH ‘lara (örneğin, şankroid, uçuk, sifiliz ve tricomonas) sahip olmanız, Hiv negatif olursa ve HİV’e maruz kalırsanız, Hiv alma riskini artırabilir. HiV (HİV 1+2) ile yaşayan insanlar aynı zamanda diğer CYBH’ları almakta veya geçirmede daha büyük bir risk oluşturabilirler. HIV ile yaşayan insanların cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan ciddi şekilde korunmaları gerekir, bu tür hastalar CYBH’ lara maruz kaldıklarında cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan kurtulmaları daha zor olmaktadır.
CYBH ‘ları taşıyıcılık ve enfeksiyon görülme açısından Dünya’da lokasyon olarak ABD en yüksek orana sahip ülkedir. ABD’de her yıl yaklaşık 20 milyon yeni enfeksiyon ortaya çıkıyor. Bunların yarısı, yaşlı erişkinlere nazaran CYBH riski taşıyan Amerikalı gençler (15-24 yaş arası) arasında görülür. 2014 yılı ABD Hastalık Kontrol ve Koruma Merkezi’nde (CDC) yayınlanan bir raporda, 2006 yılından bu yana ilk kez, klamidya, gonore ve frengi (üç ulusal raporlanabilir CYBH) olan insan sayısı arttığını bildirdi. Genel olarak cinsel açıdan aktif insanların yalnızca küçük bir kısmı olmasına rağmen, gençler tüm yeni klamidya ve gonore vakalarının yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor…
Genç kızların ve genç kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskinin birkaç farklı nedeni daha vardır. İlk olarak, ergenlerde ve genç kadınlarda serviks (vajina ve rahim arası), CYBH bulaştırma ihtimali daha yüksek olan hücrelerle kaplanmıştır. İkincisi, gençler ve genç erişkinler, CYBH ‘ları önlemek için ihtiyaç duydukları bilgi ve materyalleri almakta zorluk çekebilirler. CYBH önleme hizmetlerini almakta zorluk çekebilirler; çünkü onları nerede bulacaklarını bilmiyorlar, oraya ulaşımları yok ya da onlar için ödeme yapamıyorlar. Gençler ve genç kadınlar CYBH önleme hizmetleri alsa bile, yetişkinler için tasarlanmış mekanlarda rahat hissetmeyebilirler. Ayrıca, gizlilik konusunda endişeleriniz olabilir. Bu konuda checkuppaketim.com olarak çeşitli kolaylıklar ve gizliliği sağlamaktayız.
Özellikle klamidya ve gonore için, genç kızların ve cinsel hayatı özgür yaşayan kadınların cinsel yolla bulaşma oranlarının en yüksek olduğu bazı ülkeler vardır. Bu kadınlar arasında yüksek CYBH oranı, yoksulluk oranlarının artması, sağlık hizmetlerine erişimin azalması ve o kültürdeki topluluklarında hali hazırda CYBH oranının yüksek olması gibi çeşitli faktörlerin sonucudur. Bu zaten yüksek CYBH oranı, bir kadının cinsel ilişki esnasında her seferinde enfeksiyon alma riskini arttırır, çünkü o toplumda bir enfekte kişiyle cinsel ilişkiye girme olasılığı çok daha yüksektir.
Irk veya yaş ne olursa olsun, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar açısından test edilmesi gerekenlerin yarısından azında CYBH taraması yapılmaktadır. Bu özellikle kadınlar için önemlidir, çünkü kadınlar CYBH’lara erkeklerden daha sık ve daha ciddi komplikasyonlara maruz kalmaktadır.
Birçok cinsel yolla bulaşan hastalık belirti göstermez, ancak kişiden kişiye geçebilir. CYBH geçiren birçok insan bunu bile bilmiyor. Görünüşte sağlıklı gibi görünebilirler ve halen bir CYBH taşıyabilir. Kesin olarak öğrenmenin tek yolu test yaptırmaktır. Doktorunuzca bir laboratuvardan test istenerek yada bağlı bulunduğunuz ASM tarafından düzenli cinsel sağlık taramaları yapmanız gerekmektedir. İstanbul’da, Şişli veya Kadıköy’de bir CYBH tarama testi yaptırmak için 0530 882 76 28 nolu numarayı hafta içi 8:30-18:30 ,cumartesi 8:30 – 15:00 saatleri arası arayarak randevu alabilir yada randevusuz gelebilirsiniz. Sizlere yardımcı olmaktan mutluluk duyarız.
Neyse ki, cinsel yolla bulaşan birçok hastalığa yakalanma şansınızı daha güvenli bir cinsel hayat yaşayarak azaltabilirsiniz .
Çoğu CYBH günümüzde tedavi yoluyla başarılı bir şekilde iyileştirilebilir. Diğer CYBH’lar için ise durumunuzu yönetmenize yardımcı olabilecek etkili tedaviler ve ilaçlar vardır.
Bilinen Bazı Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklara sahip birçok insan, enfeksiyonlarının herhangi bir belirtisi veya belirtisi göstermezken, CYBH belirtileri olduğunda bunların genital bölgede olma ihtimali çok yüksektir. Kadınlardaki genital bölge vulva (dudakları da içeren vajina bölgesi), vajina (adet kanının açıldığı açıklık), kalça, idrar yolu (idrarın çıktığı vajinanın üstündeki açıklık) ve anüs (buradaki anüs bir bağırsak hareketi ile çıkar). Erkeklerdeki genital bölgeler penis, skrotum (testis) , üretra (idrar yolu) ve anüs şeklindedir.
Cinsel yolla bulaşan en sık görülen enfeksiyonlardan bazıları yandaki bölümde listelenmiştir.
Kendinizi ve Partnerinizi Korumak
Daha güvenli bir cinsel ilişki kurarak cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları alma riskinizi azaltabilirsiniz . Genital siğiller, uçuklar ve sifiliz gibi bazı CYBH’lar enfekte olmuş cilt ile temas yoluyla yayılabilir. İşte kendinizi korumak için bazı ipuçları:
- Lateks’e duyarlıysanız vajinal ve anal seks veya plastik prezervatif için özel bir lateks prezervatif kullanın
- Prezervatif birçok cinsel yolla bulaşan enfeksiyonu önleyebilir
- Bir erkekte oral seks yapmak için yağ içermeyen kondom kullanın
- Bir kadında oral seks yapmak veya oral-anal seks yapmak için lateks veya plastik bariyerler (diş barajları veya plastik sargı gibi) kullanın; Ellerinizde kesik veya yaralar varsa lateks veya plastik eldiven kullanın
- Su bazlı yağlayıcılar (KY, Astroglide) ile lateks prezervatifleri veya bariyerleri kullanın
- Yağ bazlı ürünleri (Vazelin, vücut losyonları) KULLANMAYIN, çünkü lateksleri yok eder.
- Kimyasal içeren yağlayıcılar veya prezervatif kullanmayın; vajinanın veya anüsün astarına zarar verebilir ve HIV ile enfeksiyon olasılığını artırabilir
- Paylaşılan seks oyuncaklarını (yapay penis, vibratörler) yıkayın veya kullanıcılar arasında yeni bir prezervatif koyun
- Doğum kontrol hapları, atışlar, implantlar veya diyaframlar gibi bazı doğum kontrol yöntemlerinin sizi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korumayacağını bilin . Bu yöntemlerden birini kullanırsanız, aynı zamanda bir lateks prezervatif kullanın.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve prezervatif kullanma hakkında cinsel partnerinizle konuşun
- Sizin ya da eşinizin sahip olduğu ya da sahip olduğunuz cinsel yolla bulaşan herhangi bir enfeksiyon hakkında doktorunuzla ve cinsel partnerinizle dürüstçe konuşun
- Düzenli pelvik muayene ve serviks kanseri taraması (smear testi) yaptırın, ancak rahim ağzı kanseri tarama testleri ,HPV dışındaki cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için tarama yapmadığını unutmayın
- Yıllık fiziksel veya jinekolojik muayenenizin bir parçası olarak rutin cinsel yolla bulaşan enfeksiyon taramalarına ilişkin doktorunuzla görüşün
- Uyuşturucu veya diğer maddeleri enjekte etmek için iğneleri veya enjektörleri paylaşmayın; enjekte ekipmanını paylaşırsanız , enjektörü steril ettiğinizden ,temizlediğinizden emin olun.
CYBH Hakkında Önemli Not
HiV de dahil birçok cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar var. Bazıları tedavi ile iyileştirilebilir. Bazıları, HiV ve uçuk gibi tedavi edilemez, ancak yönetilebilir. Birçoğu, tedavi edilmediği takdirde, ciddi sağlık ve doğurganlık sorunlarına hatta ölüme neden olabilir. Daha güvenli bir seks yapmak sizi birçok cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korur.
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar hakkında şu an bize başvurun:
- Cinsel yolla bulaşan hastalık CYBH bulaşmış biri ile cinsel temas kurmuşsanız
- İştahınız aşırı açıldıysa, genital yaralar , idrar yollarında sızlama veya yanma gibi belirtileriniz varsa
- Hamile iseniz
- Cinsel yönden aktifseniz
- Birden fazla eşinizle seks yapıyorsanız
- Eşiniz sizin dışındaki insanlarla seks yapıyorsa;
cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için düzenli olarak test yaptırmanız önemlidir. Çoğu CYBH ‘ın belirtisi yoktur. Gerekirse, doktorunuzun önerdiği tedaviyi alınız. Belirtiler kaybolsa bile yine de tedaviyi bitirmeniz gerekir. Tedavi sonrasında belirtiler devam ederse, enfeksiyon uzmanınıza danışın. Ayrıca, eşiniz veya eşlerinizin karşı tedavi gördüğünden emin olun, böylece sık sık enfeksiyon geçiremezsiniz