Hepatit B nedir?
Hepatit B bir karaciğer hastalığı olup hafif belirtilerle başlar. Ömür boyu sürer ve siroz / karaciğer kanseri gibi hastalıklara sebebiyet verebilir. Bu hastalık Hepatit B Virüsü ( HBV ) ile oluşur.
Hepatit B hastalığının akut ve kronik evreleri vardır. Hepatit B virüsü ( HBV ) vücuda girdikten sonra akut HBV enfeksiyonu oluşur. Bu enfeksiyon 6 aydan daha uzun sürerse enfeksiyon kronikleşmiş olur. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam eder. Hepatit B den korunmanın en iyi yolu aşılanmaktır.
Akut Hepatit B enfeksiyonunun kronikleşme ihtimali nedir?
Akut HBV enfeksiyonun kronikleşme oranı enfeksiyonun bulaştığı kişinin yaşı ile ilişkilidir. Kronikleşme oranı yaş arttıkça azalır. Bebeklerde kronikleşme oranı yaklaşık %90 olup çocuk büyüdükçe bu oran azalır. 1-5 yaş arasında HBV ile enfekte olan çocuklarda kronikleşme oranı yaklaşık %25-50 dir. Kronikleşme riski 5 yaşından sonra %6-10 ve erişkinlerde ortalama %5 civarındadır.
Akut Hepatit B virüsü nasıl bulaşır?
Akut Hepatit B virüsünü taşıyab bir kişinin kan, sperm, vajina sıvısı veya diğer vücut sıvılarının bir kişinin vücuduna girmesi ile bulaşır.
Hepatit B hangi yolla bulaşır:
- Doğum Sırasında ( hasta anneden doğum sırasında bebeğine bulaşır )
- Enfekte partner ile korunmasız cinsel ilişki ( sperm veya vajinal sıvı aracılığı ile )
- Uyuşturucu enjeksiyonunda kullanılan enjektör vb materyallerin ortak kullanımı
- Jilet, diş fırçası vb malzemelerin ortak kullanımı
- Enfekte kişinin kanı veya açık bir yarası ile direkt temas
- Enjektör veya diğer kesici alet yaralanmaları aracılığıyla kan ile temas
Hepatit B virüsü hangi yollar ile bulaşmaz?
- Hepatit B aynı kaptan yemek yemek ile bulaşmaz
- Hepatit B ortak gıda veya su tüketilmesi ile bulaşmaz
- Hepatit B emzirme ile ile bulaşmaz
- Hepatit B sarılmak ile bulaşmaz
- Hepatit B öpüşmek ile bulaşmaz
- Hepatit B tokalaşmak ile bulaşmaz
- Hepatit B öksürmek ile bulaşmaz
- Hepatit B aynı tuvaleti kullanmak ile bulaşmaz
- Hepatit B havuza girmek ile bulaşmaz
- Hepatit B oyuncak ile oynamak ile bulaşmaz
- Hepatit B aynı araçta seyahat etmek ile bulaşmaz
Akut Hepatit B belirtileri nelerdir?
Akut ( yeni meydana gelen ) Hepatit B enfeksiyonu hiç bir belirti vermeyebilir. Çocuklarda belirti vermeme olasılığı daha fazladır. Erişkinlerde %70 oranında belirti verir.
Hepatit B sık görülen belirtiler:
Ateş
Halsizlik
İştahsızlık
Bulantı-kusma
Karın ağrısı
İdrar renginde koyulaşma
Sarılık ( göz ve ciltte sararma )
Eklem ağrısı
Hepatit B bulaştıktan ne kadar zaman sonra belirtiler başlar?
Bu belirtiler HBV virüsü vücuda girdikten ortalama 90 gün sonra ortaya çıkar, fakat bu süre 6 hafta ile 6 ay arasında değişebilir.
Hepatit B virüsü bulaştığından şüpheleniliyorsa ne yapılmalıdır?
Yukarıdaki belirtileri taşıyorsanız Hepatit B testi yaptırmalısınız. Eğer Hepatit B enfeksiyonu çıkmış ise tedavi için derhal hekime başvurulmalı ve tedaviye başlamalısınız. Tedavide aşı ve HBIG uygulanmaktadır. Tedavinin başarılı olabilmesi için erken tanı ve tedaviye erken başlanması önemlidir.
Akut hepatit B de belirtiler ne kadar zaman sürer?
Belirtiler genellikle bir kaç hafta sürer, ancak bu süre 6 aya kadar uzayabilir.
Kronik Hepatit B belirtileri nelerdir?
Kronik Hepatit B yıllarca hiç bir belirti vermeyebilir ( bu süre 20-30 yıla kadar varabilir ). Ancak bu esnada Hepatit B hastalığı karaciğeri olumsuz olarak etkilemeye devam eder. Kronik Hepatit B hastalarının %15-25 ‘inde belirli bir süre sonunda siroz veya karaciğer kanseri gibi ciddi karaciğer hastalıkları gelişir. Karaciğerinde hastalık gelişen bazı kişilerde dahi herhangi bir belirti görülmeyebilir.
Kronik Hepatit B ciddi bir hastalık mıdır?
Kronik Hepatit B ciddi bir hastalıktır. Uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Hepatit B taşıdığımı nasıl öğrenebilirim?
Hepatit B basit kan testleri ile saptanabilir. Test sonucunda şu sonuçlara varılabilir:
- Akut veya kronik Hepatit B var mı / yok mu
- Hepatit B’nin geçirilmiş ve iyileşilmiş olduğu
- Hepatit B’ye karşı bağışıklığın olup olmadığı
- Aşıdan fayda görülüp görülmeyeceği
HBV RNA PCR Hepatit B Testi
HBV RNA testi Hepatit B enfeksiyonunun tanısında kullanılan güvenilir bir testdir. ELİSA testinde HBS Ag testi pozitif olanlara testi teyit etmek ve Hepatit B taşıyıcılığının takibinde de kullanılır. Normal Değeri Negatif’tir. Bu durumda Hepatit B varlığından söz edemeyiz. Pozitif olduğunda ise Hepatit B virüsunun var olduğu anlaşılır.
HBV RNA Testi Hangi Durumlarda Kullanılır?
HBV ( Hepatit B ) enfeksiyonlarının erken evrelerinde antikor düzeyi düşük olduğundan serolojik testler yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle virüsün doğrudan tespit edildiği duyarlı ve spesifik bir yöntem olan PCR kullanılır. ELİSA yöntemiyle HBS AG pozitif çıkan hastalara, HBV RNA testi de yapılmalıdır. Asemptomatik (belirti vermeyen) taşıyıcılar, antikorun henüz oluşmadığı vakalar, seropozitif annelerden doğan bebekler, immünolojik reaksiyon göstermeyen hastalar ve serolojik testleri pozitif olan hastalarda tanının doğrulanması ve tedavinin takibinde HBV RNA kullanılabilir.
Akut Hepatit B nasıl tedavi edilir?
Akut Hepatit B için özel bir tedavi bulunmamaktadır. Çoğunlukla yatak istirahati ve sağlıklı beslenme tavsiye edilir, ancak bazı kişilerin hastaneye yatırılmaları gerekebilir.
Kronik Hepatit B nasıl tedavi edilir?
Kronik Hepatit B hastaları; hastalık gelişimi ve tedavi seçenekleri açısından bu konuda uzman olan doktorlar tarafından düzenli olarak takip edilmelidir.
Tüm kronik Hepatit B hastalarında tedavi gerekli olmayabilir. Kronik Hepatit B tedavisi için çok sayıda ilaç seçeneği mevcuttur. Tedavi ile hastalık etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekte ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanseri gibi kötü sonuçların oluşması engellenebilmektedir. Tedavi ile Hepatit B virüsü etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekle birlikte, vücuttan tamamen uzaklaştırılması genellikle mümkün olmamaktadır.
Kronik Hepatit B hastaları karaciğerlerini korumak için ne yapmalıdır?
Kronik Hepatit B hastaları alkolden kaçınılmalıdır. Herhangi bir ilaç almadan önce mutlaka hekimlerine danışmalıdırlar. Ayrıca karaciğere zarar verme ihtimali yüksek olan bitkisel veya çeşitli gıda destek ürünlerinden kaçınılmalıdır.
Hepatit B Aşısı
Hepatit B ‘yi engellemenin en etkili yolu Hepatit B aşısıdır. Hepatit B aşısı %90 üzerinde koruyuculuk sağlar, bu açıdan güvenli ve etkilidir. Hepatit B aşısı genellikle 6 ay içinde 3 kez uygulanır. Böbrek yetmezliği ve diğer bağışıklığı baskılanmış kişilere aşının tekrarı yapılabilir.
Hepatit B hamilelikte bebeğe geçer mi?
Gebelikte Hepatit B daha çok doğum sırasında bebeğe geçer. Ancak annede Hepatit B düzeyi çok yüksek ise gebeliğin son döneminde bebeğe geçme olasılığı da vardır. Annede Hepatit B varlığı durumunda bebeğe doğumdan sonra en kısa sürede ( 12 saat içinde ) aşı ve HBIG serumu yapılır. Ayrıca Hepatit B düzeyi çok yüksek olan gebelere gebeliğin son döneminde bazı tedaviler uygulanabilmektedir.
